Axmed Maxamed Siilaanyo oo ah madaxweynaha loo doortay ee Soomaaliland ayaa markii ugu horeysay la kulmay safiirka faransiiska u fadhiya dalka Jabuuti oo


socodaal ku yimid magaalada Hareygsa ee xarunta Soomaaliland.

Kulanka ay yeesheen labada Mas’uul oo ka dhacay guriga uu madaxweynaha la doortay ka dagan yahay magaalada Hargeysa, ayaa waxey ka wada hadleen arrimaha ay ka mid tahay xidhiidhka ka dhaxeeya Soomaaliland iyo Faransiiska.

Safiirka faransiisku wuxuu Soomaliland ugu hambalyeeyay habkii wanaagsanaa oo ay doorashooyinkii dalkaasi u abaabuleen.

Safiirka Faransiiska u fadhiya dalka Jabuuti Mr. Dominic oo saxaafada la hadlay kadib markii uu la kulamay madaxweynaha la doortay ayaa sheegay in safarkiisu uu yahay mid ay ugu hambalyeeynayeen madaxweynaha cusub ee la doortay.

Safarka safiirka oo ay ku wehliyaan xubno ka tirsan golaha Baarlamaanka ee dalka Faransiiska ayaa, sidoo kale madaxweynaha la doortay kala hadlay arrimaha burcad badeeda Soomaaliyeed ee ka qowleysata xeebaha dalka Soomaaliya.

Safiirka iyo xubnihii la socday ayaa waxaa la geeyay xabsiga degmada Mandheera oo ay ku jiraan maxaabiis u xirxiran danbiyo xaga burcad badeednimada ah.

DALJIRE: Xeerka Anshaxa Mafrishka

Dubbe iyo Doolaal duqay weeye magaalo oo dalkooda ilaasha. Waa laba aan kala daalin dariiqna aan wada qaadin. Midba duubka wanaagga dushaasuu ku sitaa iyagaaba is doortay.Waa laba aan debec yeelan oon hadal diirkaba saarin deelqaafna wuu ka dhacaa. Haddana inay is dilaan iyo dudmana loogama yaabo. Waa niman aan dan ka yeelan dadka kay ku arkaan waxay diidan yihiin ee duunkoodu la yaabo derejo uu doono ha yeeshee, kay daafacayaanna inta daaqsinta geela looga soo durki maayo. Ruuxay diiraddoodu haleesho daguugahay ka dhigaan dembina loo qabsanmaayo oo duqoodi Dhanxiirbaa digreetadaa u saxeexay ducana waabu u raacshay. Bartay doodda jilba iyo foodda ay is daraanna waa Danlaawoow mafrishkooda oo ay qadadii dabadeeda iyo duhurka ay ku kulmaan.
Dubbe: Faataxa. Waar bal u faatheeya macallinkeenii weynaa ee geeriyooday marxuum Maxamed Gaaxnuug (xaji Kidifaaar)Ilaahay naxariistii janno ha ka waraabiyo. Faataxa Mujaahid Xasan Ciise Hooyadii. Faataxa gabadhii Ina Sheekh timoweyne dhalay ee daadku ku qaaday Uubaale, faataxa saddexdii nine e Dooxa Caloola ee Dacarbudhuq daadku ku qaaday.Faataxa dadkeenii ku geeriyooday maqaadiirtii Ilaahay roobka u soo raaciyay. Kuwa dhaawacmay iyo kuwa ku guryo beelayba ilaahay caafimaad iyo cawilnaq aynu uga barino. Ilaahay Madaxweyne ku-xigeenka caafimaadka haw siyaadiyo isaga wixii muslimiin ah ee cillad cudur haysaba. Aaaaamiin.
Doolaal: Waaryee waa maalintuu is wanaajin jiraye. Aaamiiin.
Dubbe: Waar illayn waa dadkaygii oo dhiig iyo dheecaan baanu wadaagnaa oo waan ka naxayaa reer Somaliland oo dhane ma maqashay wuxuu Ina Rayaale yidhi markii loo sheegay guryaha dabayshu dumisay?
Doolaal: Mabuu joogine muxuu yidhi ee aad sheegaysaa.
Dubbe:nin la socday oo in la magacdhebo diiday waxoogaa dano ah oo kaga xidhan dartood ayaa iiga warramay. Wuxuu yidhi.”markii naloo sheegay aqalada dabayshu dumisay anagoo meel hudheelka ka mid ah fadhina,halkaanu wax kale iyo inuu naxo ka eegaynay ama uu yidhaahdo inna celiya masiibaa dhacday eh; ayuumbuu intuu xaaskiisii ku jeestey yidhi. “guryahan dumay baan ku xasuustaye, gurigeenna France ku yaalay iyo Qaahira keebaa maqsino badan bay ahayd? Teeda kale beerta ubaxa ma xagani hore ayuumbuu ku lahaa mise way ku wala wareegsanayd bay ahayd?Weli nin Madaxweyne ah oo masiibada dadkiisii ku habsatay ku xusuusta beerta ubaxa ah ee gurigiisa ku taal iyo inta maqsin uu yahay ma la arkay? Ku darso oo lacagta guriga laga dhisay ee ubaxa laga beerayna dadkan saboolka ah ee masiibadu ku dhacday ayaa laga dhacay. EEEEEEEbow. Adigaa weyn. Waar miyaan lays xisabi doonin.
Doolaal: Waar Ilaahay ka yaab malaa waxaa muu odhane.
Dubbe:Waar ninkan malaa weli war baa kugu dhiman nin yahaw. Ma ninkan u haysta inuu ina leeyahay oo aynu u wada shaqayno ee illaabay amase allaaway, waa halkii reer bariga eh,inuu inaka inoo shaqeeyo oo lacagteenii daldasho. Ma maqlaysay wuxuu yidhi markuu dhoofayay?
Doolaal: Muxuu yidhi?
Dubbe: Waa ninka ku leh. “waan dhoofayaa markaan soo noqdo ayaan idiin sheege waxaan doonay.” Waar lacagtayadii aanu ka bakhtiyaynay baad kolba meel ugu dhoofaysaa adigoon waxba noo soo qabanayn oo markaasaad leedahay weliba idiin sheegi maayo halkaan ku so socdo. Qoodhiin iyo dhedigiin Soomaalilaandeey ma ninkaasaa haddana cod idin weydiisan doona bishan soo socota ee dhow oo qaar intay laba addin is daba dhigaan u soo codayn doonaan? Mise waa “Garbo-diiri nin daguugan ma weydo.” Ayaan daranaa dadkaygu.
Doolaal: Madaxweynuhu saw inuu hawsha qaranka sir ka dhigo maaha. Cadaw badan baynu leenahay. Nacab baa meel walba jooga...
Dubbe: waaryaa waaryaa. Waar salla calee. Waar hayla soo gelin nacnacda. Keebaa sir qaran qarinaya? Muu iska badheedho oo yidhaahdo waxoogaa aan Djibouti ku qarsanayay ayaa laygaga fadhiistay oo aan ka daba tegeyaa dabadeed shirkaddii faransiiska ahayd bal waxii Alla naga siiyo ayaanu ka soo qaadan doonaa. Hadduu sidaa u hadlo waa xaal rag baanu odhan lahayne.
Doolaal: Ninkaad leedahay hawl qaran kuma jiro sida loo soo dhoweeyay ma arkaysay?
Dubbe: Soo dhoweynna ma arkayne inuu salaam miskiin dadka isku duubayay ayuumbaan arkayay. Maxaa u diiday inuu sidii Madaxweyne wax u salaamo isagoo qotoma. Ma subxaanyo geed kortaybaa? Dadkuunbuu isku marayaa. Waar naga daayo ma haddaa tidhaahdeen qashinkana iskama qaadi kartaan?
Doolaal: Booto weynidaa maxaa min Madaxweyne illaa qashin gur isga kaa tallaabiyay? Waa maxay qashinka aad sheegaysaa?
Dubbe: Horta Wasiirrada maalinba mid baan is idhaahdaa kanaa ugu liitaa laakiin weli Cabdillahi Cirro mid ka liita ma arag. Waa ninkii yidhi. “dad baa halgankii SNM ku faana. Anaga waxa naga soo maray iyo qaybtaanu ka qaadanay miyay ogyihiin.” Mayee noo sheeg baa la yidhi. Wuxuu yidhi. “berigii taliyihii NSSta ee Hargeysa Axmed Sh. Aadan SNM dishay ayaa aniga iyo gabadh aanu Xamar wada joognay naloo hanjabay oo la yidhi waad ku jirteen shirqoolka. Niman Marreexaan ah ayaa nalooga taag waayay. Waa nala xidhi gaadhay” “Hayeeeeee. Oo dabadeedna maxaa dhacay?” Baa la yidhi. “Dee niman kaloo Mareexaan ah baa ku yidhi “waar ninkani waxba kuma jiro shirqoolna, SNMna shaqo kuma laha ee waa inaka ee iska daaya.”
kkkkkkk. waaar qosol dee. Waa maxay qofku.
Doolaal: Maxaan ku qoslaa dee. Sheekada dhamee horta. Siduu markaa halgankii uga qayb qaatay? Wuxuu lahaa na weydiiya waxa naga gaadhay halgankii meeye dee?
Dubbe: Bal adba! Weliba buug baan ka qorayaa buu yidhi.
Doolaal: Muxuu sameeyay iminka ee aad ku keentay?
Dubbe: dorraad buu dad iskood isu abaabulay oo qashin xaafadoodii ka quraya soo xidhxidhay gawaadhidii ay qashinka iskaga gurayeen. Weligaa waxaasoo kale miyaad aragtay. Maalin dhoweyd arrintu waxay taagnayd waan ciyaari iyo ciyaari maysid. Hadda waxay maraysaa qashinka waan iska qaadi iyo iska qaadi maysid. Bal Somalilanday arrintaa ka taliya.
Doolaal: Waxaasi wax jira maaha malaha.
Dubbe: Wallaahi way jirtaa. Markaasuu weliba intuu tegey kulan cilmiyeed Booliska lagu taba barayo khudbad ka jeediyay oo yidhi. “Booliska waxaan leeyahay xuquuda muwaadinka ilaaliya.” Siduu askarigu u ilaalinayaa marna waxaad faraysaa kii qashinka iska qaadaya soo xidh marna xuquuda muwaadinka ilaali. Iyamaad waalan tahay? Bal Soomalinadeey caqligaa eega.
Doolaal: Waar naga tag anagaaba ku rumaysan gaadhnaye.
Dubbe: Iska daa waxaasoo halkan saxeex.
Doolaal: Maxaad leedahay saxeex?
Dubbe: Waa xeerka Anshaxa doorashada ee Mafriska.
Dubbe: Waar waxba garan mayside meesha saxaafaddu marto lagama hadho. Caqligii oo dhan baa maray meeshay maraan. Eeg sideedaba suxufigu nacas ma noqdo. Suxufi aydin is diidaan waad arki laakii suxufi nacas ah arki maysid. Saxeex. Haynga saxaafadda. Maalinta lagu dhawaaqo doorashada arrimaheenu siyaasadda iyo barnaamijyada ayuumbay ku koobnaanayaan illaa inta ay dhacayso. Danqaabooyinka kale waynu iska deynaynaa. Weliba inagu sida Ina Xaaji Daahir waxaynaan fulin karayn iska saxeexi mayno. Wasiiradii Madaxweynuhu xukumayay baanu aragnay farsamao xumaantoodii mise waa mid meel kale laga xukumo.
Doolaal: Sawdigii lahaa saxaafadda haynaga reebin. Isaga iyo saxaafaddii way heshiiyeen.
Dubbe: Waa rune inaga xeerkeenu wuxuu dhaqan gelayaa maalinta doorasho lagu dhawaaqo. Ta kale waxaan anigu idhi ma saxaafaddaa tidhi maxaa loogu qabsanayaa?
Dubbe iyo Doolaal duqay weeye magaalo oo dalkooda ilaasha. Waa laba aan kala daalin dariiqna aan wada qaadin. Midba duubka wanaagga dushaasuu ku sitaa iyagaaba is doortay.Waa laba aan debec yeelan oon hadal diirkaba saarin deelqaafna wuu ka dhacaa. Haddana inay is dilaan iyo dudmana loogama yaabo. Waa niman aan dan ka yeelan dadka kay ku arkaan waxay diidan yihiin ee duunkoodu la yaabo derejo uu doono ha yeeshee, kay daafacayaanna inta daaqsinta geela looga soo durki maayo. Ruuxay diiraddoodu haleesho daguugahay ka dhigaan dembina loo qabsanmaayo oo duqoodi Dhanxiirbaa digreetadaa u saxeexay ducana waabu u raacshay. Bartay doodda jilba iyo foodda ay is daraanna waa Danlaawoow mafrishkooda oo ay qadadii dabadeeda iyo duhurka ay ku kulmaan.
Dubbe: Faataxa. Waar bal u faatheeya macallinkeenii weynaa ee geeriyooday marxuum Maxamed Gaaxnuug (xaji Kidifaaar)Ilaahay naxariistii janno ha ka waraabiyo. Faataxa Mujaahid Xasan Ciise Hooyadii. Faataxa gabadhii Ina Sheekh timoweyne dhalay ee daadku ku qaaday Uubaale, faataxa saddexdii nine e Dooxa Caloola ee Dacarbudhuq daadku ku qaaday.Faataxa dadkeenii ku geeriyooday maqaadiirtii Ilaahay roobka u soo raaciyay. Kuwa dhaawacmay iyo kuwa ku guryo beelayba ilaahay caafimaad iyo cawilnaq aynu uga barino. Ilaahay Madaxweyne ku-xigeenka caafimaadka haw siyaadiyo isaga wixii muslimiin ah ee cillad cudur haysaba. Aaaaamiin.
Doolaal: Waaryee waa maalintuu is wanaajin jiraye. Aaamiiin.
Dubbe: Waar illayn waa dadkaygii oo dhiig iyo dheecaan baanu wadaagnaa oo waan ka naxayaa reer Somaliland oo dhane ma maqashay wuxuu Ina Rayaale yidhi markii loo sheegay guryaha dabayshu dumisay?
Doolaal: Mabuu joogine muxuu yidhi ee aad sheegaysaa.
Dubbe:nin la socday oo in la magacdhebo diiday waxoogaa dano ah oo kaga xidhan dartood ayaa iiga warramay. Wuxuu yidhi.”markii naloo sheegay aqalada dabayshu dumisay anagoo meel hudheelka ka mid ah fadhina,halkaanu wax kale iyo inuu naxo ka eegaynay ama uu yidhaahdo inna celiya masiibaa dhacday eh; ayuumbuu intuu xaaskiisii ku jeestey yidhi. “guryahan dumay baan ku xasuustaye, gurigeenna France ku yaalay iyo Qaahira keebaa maqsino badan bay ahayd? Teeda kale beerta ubaxa ma xagani hore ayuumbuu ku lahaa mise way ku wala wareegsanayd bay ahayd?Weli nin Madaxweyne ah oo masiibada dadkiisii ku habsatay ku xusuusta beerta ubaxa ah ee gurigiisa ku taal iyo inta maqsin uu yahay ma la arkay? Ku darso oo lacagta guriga laga dhisay ee ubaxa laga beerayna dadkan saboolka ah ee masiibadu ku dhacday ayaa laga dhacay. EEEEEEEbow. Adigaa weyn. Waar miyaan lays xisabi doonin.
Doolaal: Waar Ilaahay ka yaab malaa waxaa muu odhane.
Dubbe:Waar ninkan malaa weli war baa kugu dhiman nin yahaw. Ma ninkan u haysta inuu ina leeyahay oo aynu u wada shaqayno ee illaabay amase allaaway, waa halkii reer bariga eh,inuu inaka inoo shaqeeyo oo lacagteenii daldasho. Ma maqlaysay wuxuu yidhi markuu dhoofayay?
Doolaal: Muxuu yidhi?
Dubbe: Waa ninka ku leh. “waan dhoofayaa markaan soo noqdo ayaan idiin sheege waxaan doonay.” Waar lacagtayadii aanu ka bakhtiyaynay baad kolba meel ugu dhoofaysaa adigoon waxba noo soo qabanayn oo markaasaad leedahay weliba idiin sheegi maayo halkaan ku so socdo. Qoodhiin iyo dhedigiin Soomaalilaandeey ma ninkaasaa haddana cod idin weydiisan doona bishan soo socota ee dhow oo qaar intay laba addin is daba dhigaan u soo codayn doonaan? Mise waa “Garbo-diiri nin daguugan ma weydo.” Ayaan daranaa dadkaygu.
Doolaal: Madaxweynuhu saw inuu hawsha qaranka sir ka dhigo maaha. Cadaw badan baynu leenahay. Nacab baa meel walba jooga...
Dubbe: waaryaa waaryaa. Waar salla calee. Waar hayla soo gelin nacnacda. Keebaa sir qaran qarinaya? Muu iska badheedho oo yidhaahdo waxoogaa aan Djibouti ku qarsanayay ayaa laygaga fadhiistay oo aan ka daba tegeyaa dabadeed shirkaddii faransiiska ahayd bal waxii Alla naga siiyo ayaanu ka soo qaadan doonaa. Hadduu sidaa u hadlo waa xaal rag baanu odhan lahayne.
Doolaal: Ninkaad leedahay hawl qaran kuma jiro sida loo soo dhoweeyay ma arkaysay?
Dubbe: Soo dhoweynna ma arkayne inuu salaam miskiin dadka isku duubayay ayuumbaan arkayay. Maxaa u diiday inuu sidii Madaxweyne wax u salaamo isagoo qotoma. Ma subxaanyo geed kortaybaa? Dadkuunbuu isku marayaa. Waar naga daayo ma haddaa tidhaahdeen qashinkana iskama qaadi kartaan?
Doolaal: Booto weynidaa maxaa min Madaxweyne illaa qashin gur isga kaa tallaabiyay? Waa maxay qashinka aad sheegaysaa?
Dubbe: Horta Wasiirrada maalinba mid baan is idhaahdaa kanaa ugu liitaa laakiin weli Cabdillahi Cirro mid ka liita ma arag. Waa ninkii yidhi. “dad baa halgankii SNM ku faana. Anaga waxa naga soo maray iyo qaybtaanu ka qaadanay miyay ogyihiin.” Mayee noo sheeg baa la yidhi. Wuxuu yidhi. “berigii taliyihii NSSta ee Hargeysa Axmed Sh. Aadan SNM dishay ayaa aniga iyo gabadh aanu Xamar wada joognay naloo hanjabay oo la yidhi waad ku jirteen shirqoolka. Niman Marreexaan ah ayaa nalooga taag waayay. Waa nala xidhi gaadhay” “Hayeeeeee. Oo dabadeedna maxaa dhacay?” Baa la yidhi. “Dee niman kaloo Mareexaan ah baa ku yidhi “waar ninkani waxba kuma jiro shirqoolna, SNMna shaqo kuma laha ee waa inaka ee iska daaya.”
kkkkkkk. waaar qosol dee. Waa maxay qofku.
Doolaal: Maxaan ku qoslaa dee. Sheekada dhamee horta. Siduu markaa halgankii uga qayb qaatay? Wuxuu lahaa na weydiiya waxa naga gaadhay halgankii meeye dee?
Dubbe: Bal adba! Weliba buug baan ka qorayaa buu yidhi.
Doolaal: Muxuu sameeyay iminka ee aad ku keentay?
Dubbe: dorraad buu dad iskood isu abaabulay oo qashin xaafadoodii ka quraya soo xidhxidhay gawaadhidii ay qashinka iskaga gurayeen. Weligaa waxaasoo kale miyaad aragtay. Maalin dhoweyd arrintu waxay taagnayd waan ciyaari iyo ciyaari maysid. Hadda waxay maraysaa qashinka waan iska qaadi iyo iska qaadi maysid. Bal Somalilanday arrintaa ka taliya.
Doolaal: Waxaasi wax jira maaha malaha.
Dubbe: Wallaahi way jirtaa. Markaasuu weliba intuu tegey kulan cilmiyeed Booliska lagu taba barayo khudbad ka jeediyay oo yidhi. “Booliska waxaan leeyahay xuquuda muwaadinka ilaaliya.” Siduu askarigu u ilaalinayaa marna waxaad faraysaa kii qashinka iska qaadaya soo xidh marna xuquuda muwaadinka ilaali. Iyamaad waalan tahay? Bal Soomalinadeey caqligaa eega.
Doolaal: Waar naga tag anagaaba ku rumaysan gaadhnaye.
Dubbe: Iska daa waxaasoo halkan saxeex.
Doolaal: Maxaad leedahay saxeex?
Dubbe: Waa xeerka Anshaxa doorashada ee Mafriska.
Dubbe: Waar waxba garan mayside meesha saxaafaddu marto lagama hadho. Caqligii oo dhan baa maray meeshay maraan. Eeg sideedaba suxufigu nacas ma noqdo. Suxufi aydin is diidaan waad arki laakii suxufi nacas ah arki maysid. Saxeex. Haynga saxaafadda. Maalinta lagu dhawaaqo doorashada arrimaheenu siyaasadda iyo barnaamijyada ayuumbay ku koobnaanayaan illaa inta ay dhacayso. Danqaabooyinka kale waynu iska deynaynaa. Weliba inagu sida Ina Xaaji Daahir waxaynaan fulin karayn iska saxeexi mayno. Wasiiradii Madaxweynuhu xukumayay baanu aragnay farsamao xumaantoodii mise waa mid meel kale laga xukumo.
Doolaal: Sawdigii lahaa saxaafadda haynaga reebin. Isaga iyo saxaafaddii way heshiiyeen.
Dubbe: Waa rune inaga xeerkeenu wuxuu dhaqan gelayaa maalinta doorasho lagu dhawaaqo. Ta kale waxaan anigu idhi ma saxaafaddaa tidhi maxaa loogu qabsanayaa?

note: my blog http://somalilandnolol.blogspot.com

HORN OF AFRICA NEWS UPDATE AND ANALYSIS IN THREE LANGUAGES: ENGLISH, SOMALI AND ARABIC. WAA KULAN FIKRADEED IYO BANDHIG ARAGTI SIYAASADEED, DHAQAALE, DHAQAN IYO BULSHO OO KULMISA GEESKA AFRIKA waxaan dad weyno idinka codsanayaa inaad noo soo dirtaan wixii cabasho ah cayduna waa xaaraan


afkaartaadu waa muhiim
num:telesom.4353040
num:somtel.9308433
tel:711533

siilaan iyo riyaale

Dalku Isbedel ayuu u baahanyahay
Waxaynu maanta kala dooraneynaa horumar iyo shan sanadood oo dambe oo rafaad ah. Waxaynu kala dooraneynaa in aynu kharajka yar ee dalka soo gala aynu daaro dabaqada ah kaga dhisno Paris , shaariqa, iyo afrikada bari oo aynu udub doorano. iyo in aynu ku dhisno gobolada cusub ee oodweyne, gabiley , badhan, baligubadle, caynabo iyo saylac oo aynu kulmiye doorano. Doorashada iyo codkaaga ma sahlana, ee ogaw. In aynu wadada odweyne dhisno waxay ku xidhantahay codkaaga.Waxaa xaqiiqa ah hadaad codkaaga siiso UDUB, waxaa laga qaado iyo waxa ummadaha kale ku siiyaanba waxay sii kordhinayaan dabaqyo laga sii dhisayo yurub .
Tahriib, shaqo la.aan, ciidamu bilaa darajo ah, lacagta giimbaarta ah ee burco, daryeel la,aan caafimaad iyo waxbarasho. Musumaasaq, cadaalad daro, ganacsi koota, run aan la sheegeyn, wado ciid la dhigaayo , iyo warshad sibidh oo dhagax la dhigaayo waa udub dooro. Intaas oo aynu wax ka qabano wax ka beddelo waa kulmiye dooro. Labadaa wado way kala cadyihiin. Codkagaa oo aad meel khaldan mariso aad mar kale udub doorataa waa naftada oo aad khiyaameysay ama waa garashola,aan.look before you leab

hees cusub 2010

heesaha nimco dareen dadwaynoow ila daawada